Сојa, бадем, овес, кокос, ориз… Денес, пијалоците на растителна основа се сè поприсутни – полиците во продавниците се полни со алтернативи на кравјото млеко, а многумина ги избираат како „поздрава опција“. Но, дали навистина се подобар избор или само звучат така?
Што всушност значи „растително млеко“?
Растителните млека – технички, пијалоци на растителна основа – се добиваат со потопување и цедење на состојки како овес, бадеми, кокос, соја, ориз или лешници. Добиената течност често се филтрира дополнително, се збогатува со калциум и витамини, а понекогаш се засладува или ароматизира.
Важно е да се знае дека хранливата вредност може значително да се разликува меѓу видовите и производителите.
Дали се навистина поздрави?
Да и не. Растителните пијалоци може да бидат добра алтернатива за лица со интолеранција на лактоза, за оние што избегнуваат животински производи или внимаваат на внесот на заситени масти. Сепак, тоа не значи дека автоматски се поздрави. Многу верзии содржат:
- додаден шеќер (особено во ароматизираните, како ванила или чоколадо)
- стабилизатори и емулгатори (како карагенан, гуар гума)
- многу малку протеини – освен соиниот пијалак, кој е најблизок до кравјото млеко според протеинската содржина
Некои производи се речиси само вода со арома, со минимална хранлива вредност – но со висока цена.
А што е со калориите?
Ниската калориска вредност често се истакнува како предност – и тоа може да биде точно, ако изберете незасладени верзии. Но, кај засладените и ароматизираните опции, калориската вредност може да биде речиси иста како кај полномасното кравјо млеко – со помалку протеини и природни масти.
Читањето на етикетата – клучно
Кога избирате растителен пијалок, не гледајте само што пишува на предната страна од пакувањето. Проверете:
- дали има додаден шеќер (често наведен како „сируп од кафеав ориз“, „сируп од агава“, „концентрат од овошен сок“)
- дали содржи најмалку 3 грама протеини на 100 мл
- дали е збогатен со калциум и витамини D и B12 – особено важно за веганите
Кога е добар избор?
- ако пиете многу кафе и барате нешто полесно
- ако имате интолеранција на лактоза
- ако внимавате на холестеролот
- ако изберете незасладени и хранливо збогатени верзии
Кога е само маркетинг?
- кога пијалокот содржи само 1% бадеми, но е означен како „бадемово млеко“
- кога има додаден шеќер, а се промовира како „здрав“
- кога има ниска протеинска вредност, а се рекламира како „богат со хранливи материи“
Растителните пијалоци можат да бидат одличен избор – но не се сите еднакви. Не се нужно поздрави, сè зависи од составот. Индустријата често ги претставува како „поздрави“ опции што се продаваат по повисока цена.
Како и секогаш – читајте ги етикетите, избирајте незасладени опции и не верувајте во сè што е напишано на предната страна од пакувањето.
Извор: Index.hr
